منظور عیسی از گفتن «ای پطرس، شیطان پشت سر من بایست» در کتاب مقدس چه بود؟

در انجیل متی (16: 21-23) آمده است که عیسی به شاگردانش می‌گوید که به زودی رنج خواهد برد و کشته خواهد شد. پطرس در پاسخ به این خبر، شروع به اعتراض می‌کند و می‌گوید که چنین اتفاقی هرگز نخواهد افتاد. عیسی در پاسخ به پطرس می‌گوید: «ای پطرس، شیطان پشت سر من بایست! افکارت شیطانی است، نه الهی.»

آیا پطرس تسخیر شده بود؟ آیا ممکن است پیشوای رسولان تا این حد تحت تأثیر دشمن قرار گرفته باشد که عیسی او را توبیخ کند؟

وقتی کلمه «شیطان» را می‌خوانیم، اکثر ما عادت کرده‌ایم به یک شخص یا روح خاص فکر کنیم.
«به پشت سر من برو، شیطان!» به چه معناست؟

بلافاصله پس از شنیدن این کلمه، تصاویری از یک فرشته‌ی سقوط‌کرده به ذهنمان می‌آید، که زمانی لوسیفر نام داشت و علیه خدا طغیان کرد، یک سوم از فرشتگان بهشت را با خود برد و سرانجام به زمین پرتاب شد.

او همان موجودی است که در باغ عدن به او فکر می‌کنیم، کسی که در قالب یک مار، حوا را فریب داد تا علیه فرمان خدا مبنی بر نخوردن میوه‌ی درخت دانش خیر و شر شورش کند.

با این حال، برخی دیگر ممکن است فلاش‌بکی از فیلم جن‌گیر داشته باشند، همراه با تمام صحنه‌های تف کردن سوپ نخود و چرخیدن سر.

آنچه بسیاری متوجه نمی‌شوند این است که استفاده از عنوان «هَاساتان» در کتاب مقدس لزوماً به یک موجود روحی خاص، مانند لوسیفر، اشاره ندارد. برای مثال، کتاب ایوب به موجودی اشاره می‌کند که اغلب با عنوان «شیطان» ترجمه می‌شود و همیشه با این حروف بزرگ نوشته می‌شود (ایوب ۱ و ۲).

چنین ترجمه‌ای گمراه‌کننده است. در متن عبری، پیشوند «ها» در «هَاساتان» اگر به یک شخص خاص اشاره کند بی‌معنی می‌شود، زیرا به معنای واقعی کلمه «آن» است. برای مثال، من همکارم شلی را «آن شلی» صدا نمی‌زنم. این کار باعث می‌شود حداقل چند نگاه عجیب به من شود. من به سادگی او را شلی صدا می‌کنم.

با این حال، هنگامی که کتاب مقدس از عنوان «هَاساتان» استفاده می‌کند، ترجمه‌ها، عمدتاً تحت تأثیر الهیات خاص خود، آن را به عنوان یک نام خاص ترجمه می‌کنند و آن را «شیطان» می‌نامند. این موضوع این واقعیت را نادیده می‌گیرد که تقریباً در هر جای دیگری که از این عنوان استفاده می‌شود، به یک شخص خاص اشاره نمی‌کند، بلکه یک عنوان یا توصیفی است که برای هر کسی که به دنبال مانع شدن از اراده‌ی خدا باشد، از جمله انسان‌ها، استفاده می‌شود.

داوود پاسخ داد: «این به شما چه ربطی دارد، ای پسران صرویه؟ چه حقی دارید که دخالت کنید؟ آیا کسی امروز در اسرائیل اعدام می‌شود؟ مگر نمی‌دانم که امروز من بر اسرائیل پادشاه هستم؟» پس پادشاه به شمعی گفت: «تو نخواهی مرد.» و پادشاه با سوگند به او وعده داد (دوم سموئیل ۱۹: ۲۱-۲۲).

نوه‌ی سائول، نیز برای دیدار با پادشاه پایین آمد. او از روزی که پادشاه رفته بود تا روزی که به سلامت بازگشت، از پاهایش مراقبت نکرده بود و سبیلش را کوتاه نکرده بود و لباس‌هایش را نشسته بود (دوم سموئیل ۱۹: ۲۲-۲۴).

اما اکنون خداوند خدای من از هر سو به من آرامش داده است و دشمنی یا مصیبتی وجود ندارد… سپس خداوند علیه سلیمان، هداد ادومی، از خاندان سلطنتی ادوم، دشمنی برانگیخت (اول پادشاهان ۵: ۴؛ ۱۱: ۱۴).

این به سادگی به معنای «دشمن» است. با این حال، از آنجایی که ما تمایل داریم کتاب مقدس را از طریق لنز الهیات خود ترجمه کنیم، به جای اینکه اجازه دهیم کتاب مقدس الهیات ما را شکل دهد، روش‌های نیّت‌مند اما گمراه‌کننده‌ای برای تفسیر آنچه در کتاب مقدس می‌خوانیم، توسعه می‌دهیم.

کلیسا درک نادرستی از عنوان «دشمن» را توسعه داده و آن را به یک روح خاص اختصاص داده است، و این به سادگی درست نیست. پس این موضوع چگونه بر توبیخ عیسی از پطرس تأثیر می‌گذارد؟

بستر متن متی ۱۶: ۲۳ در کتاب مقدس و «به پشت سر من برو، شیطان!»

عیسی رو برگرداند و به پطرس گفت: «ای پطرس، شیطان پشت سر من بایست! تو برای من سنگ لغزش هستی؛ زیرا در اندیشه‌هایت امور خدا را نمی‌اندیشی، بلکه امور انسان‌ها را» (متی ۱۶: ۲۳).

در فصل ۱۶ متی، عیسی به شاگردانش می‌گوید که وقتی به اورشلیم برود، چه چیزی در انتظار اوست. او قرار است به دست رهبران مذهبی، سنهدرین، رنج بکشد و در نهایت اعدام شود. رسولان از این فکر بهت‌زده شده‌اند! آنها در سراسر اسرائیل با عیسی سفر کرده بودند.

آنها شاهد معجزات بودند؛ مردگان زنده شدند، جذامیان شفا یافتند، نابینایان دوباره بینا شدند. چطور ممکن بود استادشان، که می‌دانستند مسیح است، به اورشلیم، قلب یهودیت، برود و به خاطر چنین کارهای شگفت‌انگیزی کشته شود؟

احتمالاً پطرس با خود فکر کرده است: «نه! من اجازه نمی‌دهم چنین اتفاقی برای استادم بیفتد!»

بنابراین، پطرس نزد عیسی رفت و به او گفت که هرگز اجازه نخواهد داد چنین اتفاقی بیفتد. نیت پطرس خیر بود، اما نمی‌دانست چه می‌گوید. او هر چقدر هم که خیرخواه بود، در حال ممانعت از اراده‌ی خدا – مأموریت اصلی مسیح – بود و به همین دلیل عیسی این توبیخ معروف را بیان کرد: «ای پطرس، شیطان پشت سر من بایست!» (متی ۱۶: ۲۳).

با در نظر گرفتن آنچه قبلاً در مورد استفاده از عنوان «هَاساتان» بحث کردیم، آیا واقعاً منطقی است که پطرس تسخیر شده بود یا تحت تأثیر شیطان قرار گرفته بود؟ اصلاً. احساسات پطرس او را تحت تأثیر قرار داده بود. او می‌خواست از استادش در برابر دشمنانش دفاع کند.

در شرایط عادی، در برخورد با یک دوست صرفاً انسانی، این ممکن است قابل احترام تلقی شود. اما عیسی انسان معمولی نبود. او خدای-انسان است، تجسم الهی لوگوس در تن. مأموریت او نیازمند رنج کشیدن و مردن بود. اگر او این کار را نمی‌کرد، همه چیز دقیقاً به همان شکلی که هست باقی می‌ماند.

انسان همچنان از خدا جدا می‌ماند و نجات دست‌نیافتنی می‌شد. همه چیز به انجام مأموریت عیسی، که شامل مرگ خودش هم می‌شد، بستگی داشت. و پطرس سعی داشت مانع آن شود.

دقت کنید که عیسی بلافاصله بعد از توبیخ پطرس چه می‌گوید. او به او می‌گوید که در سطح اشتباهی فکر می‌کند. او فقط به مسأله‌ی انسانیِ محافظت از استادش اهمیت می‌دهد. پطرس دیدگاه الهی را از دست داده است. او در تمایل خود برای ممانعت از کسانی که می‌خواهند استادش را به قتل برسانند، منعکس‌کننده‌ی دغدغه‌های خدا نیست، بلکه با غیرت خود، در حال تهدید اراده‌ی الهی است.

بنابراین، منطقی است که عیسی در این مورد به پطرس «هَاساتان» خطاب کند، زیرا اگر پطرس با خواسته‌هایش پیش می‌رفت، مطمئناً دشمن می‌بود. توبیخ عیسی در اینجا بیدارباشی برای پطرس است تا اولویت‌هایش را درست کند و طرز فکرش را اصلاح کند. ما هم به اندازه‌ی پطرس می‌توانیم دشمن اراده‌ی خدا باشیم.

این چه معنایی دارد؟

چند بار بر خلاف کلام خدا عمل کرده‌اید؟ چند بار دروغ گفته‌اید، تقلب کرده‌اید، از کسی متنفر بوده‌اید، حرف مفت زده‌اید، یا به فرد دیگری یا مال او حسرت ورزیده‌اید؟ هیچ‌کدام از ما نمی‌توانیم ادعا کنیم که کاملاً از انجام چنین کارهایی در زندگی‌مان پاک هستیم.

امروز در مقاله منظور عیسی از گفتن «ای پطرس، شیطان پشت سر من بایست» در کتاب مقدس چه بود؟ به بررسی مطالب مفیدی در خصوص کتاب مقدس و راه و روش عیسی پرداختیم. در صورت تمایل می توانید سایر مقالات علی وحیدی در خصوص مسیحیت را از طریق این لینک مشاهده نمایید