پسران داوود چه کسانی بودند و چه به سرشان آمد؟

پسران داوود: ما سلیمان را می‌شناسیم. برخی از ما شاید ابشالوم را به یاد داشته باشیم. اما پسران دیگر داوود چه کسانی بودند؟

پسران داوود چند نفر بودند؟

بر اساس کتاب اول تواریخ، داوود حداقل 19 پسر از حداقل هفت زن مختلف داشت. این بخش، لیست پسران داوود را بر اساس دو عامل تقسیم می‌کند: زمان تولد و مادر آنها.

چند تا از پسران داوود بین مرگ شائول (زمانی که داوود بر بخشی از اسرائیل به نام حبرون حکومت می‌کرد) و پیروزی بر ایشبوسث، پسر شائول (که داوود را به پادشاه بلامنازع اسرائیل تبدیل کرد) به دنیا آمدند. پسران متولد شده در این دوره عبارتند از:

امنون، دانیال، ابشالوم، ادونیا، شباطیا و ایترام

پس از اینکه داوود به پادشاه بلامنازع اسرائیل تبدیل شد، پسران بیشتری به دنیا آورد:

شموا، شوباب، ناتان، سلیمان، ابتار، الیشوع، نوجا، نفگ، یافیا، الیشما، الیادا و الیفلت

همانطور که در بخش‌های بعدی به آن خواهیم پرداخت، کتاب اول تواریخ همه آنچه را که دوست داریم بدانیم به ما نمی‌گوید. این کتاب مجموع پسران داوود که مشروع بودند را – 19 پسر – ذکر می‌کند. با این حال، این لیست با عبارت “اینان جمیع پسران داوود، سوای از پسران او از سُریّگانش بودند” (اول تواریخ 3:9) به پایان می‌رسد. بنابراین، پسران داوود بیشتر بودند که نامشان ثبت نشده است، زیرا آنها بخشی از سلسله جانشینی نبودند.

بیشتر بخوانید : یعقوب در کتاب مقدس کیست و چرا با خدا کشتی گرفت؟

هر یک از همسران داوود چند پسر به دنیا آوردند؟(پسران داوود)

داوود همسران زیادی داشت. اولین همسر او میکال، دختر شائول بود که فرزندی نداشت (دوم سموئیل 6: 23). اینکه آیا داوود با داشتن این همه همسر گناه کرده است، موضوعی است که بعداً به آن خواهیم پرداخت. فعلا بیایید ببینیم این همسران چه کسانی بودند و کدام چند تا از پسران داوود را به دنیا آوردند.

آهینوآم جزریل: مادر امنون بود. فرهنگنامه‌ی کتاب مقدس ایستون توضیح می‌دهد که جزریل یک شهر اسرائیلی در قلمرو قبیله‌ی یساکار بوده است.
ابیجایل کارملی: مادر دانیال بود. همانطور که در اول سموئیل 25 آمده است، ابیگایل در ابتدا با مردی نادان به نام نابال ازدواج کرده بود که به داوود بی‌احترامی کرد و نزدیک بود به خاطر گستاخی‌اش کشته شود. ابیجایل داوود را متقاعد کرد که شوهرش را نکشد، هرچند نابال پس از اینکه فهمید چقدر به مرگ نزدیک شده، بر اثر سکته یا حمله قلبی درگذشت.

ماکاه، دختر طالمای پادشاه جشور: مادر ابشالوم بود. دائرة‌المعارف بین‌المللی کتاب مقدس می‌گوید جشور یک پادشاهی آرامی بود، که شاید توضیح دهد چرا داوود به خاطر شکستن قانونی که ازدواج با سایر ملل را ممنوع می‌کرد، دچار مشکل نشد (تثنیه 7: 2-5). آرامی‌ها مانند اسرائیلی‌ها، از نوح، پسر سام، تبار داشتند (پیدایش 22:21). آنها خارجی بودند اما از نژاد سامیان بودند، نه یکی از هفت ملتی که اسرائیلی‌ها قرار بود نابود کنند (تثنیه 7: 1). ماکاه همچنین حداقل یک دختر داشت، تنها دختر داوود که در کتاب مقدس ذکر شده است: تامار (دوم سموئیل 13: 1).
حجِیت: مادر ادونیا بود.
ابیتال: مادر شباطیا بود.
اِجلَه: مادر ایترام بود.

بتشبع: حداقل چهار پسر از پسران داوود را به دنیا آورد: شمعدی، شوباب، ناتان و سلیمان.
از آنجایی که اول تواریخ 3 از پسران نامشروع (پسران سُریّگان) می‌گذرد، این لیست احتمالاً شامل اولین پسری که بتشبع از داوود داشت نمی‌شود. دوم سموئیل 11 توضیح می‌دهد که چگونه داوود پس از اینکه فهمید بتشبع باردار است، شوهر او را کشت و به سرعت با او ازدواج کرد. نبی (پیامبر) ناتان به داوود اطلاع داد که خدا از گناهانش خشمگین است و پسر به زودی پس از تولد درگذشت. این بخش نام اولین پسر را ذکر نمی‌کند، فقط می‌گوید که سلیمان مدت کوتاهی بعد به دنیا آمد. بنابراین، بتشبع ممکن است در مجموع پنج پسر از داوود داشته باشد.

آیا داوود با همسران شائول همبستر شد؟

اول تواریخ، مادران ابهر، الیشوع، الیفلت، نوجا، نفگ، یافیا، الیشما، الیادا و الیفلت را ذکر نمی‌کند. از آنجایی که این پسران را ذیل عنوان “پسران داوود، سوای از پسران او از سُریّگانش” (اول تواریخ 3:9) دسته‌بندی کرده، واضح است که آن‌ها مشروع بوده‌اند. بنابراین، چرا نام مادرانشان ذکر نشده است؟

احتمالاً این زنان پیش‌تر همسر کس دیگری بوده‌اند. ناتان، پیامبر، زمانی که داوود را به خاطر زنا با بتشبع سرزنش می‌کند، به او یادآوری می‌کند که خدا “خانه اربابت را به تو داد و زنان اربابت را به آغوش تو درآورد” (دوم سموئیل 12:12). ارباب، منظور شائول، اولین پادشاه اسرائیل است. شائول حداقل یک همسر به نام آهینوعام (اول سموئیل 14:50) و حداقل یک سُریّه به نام ریز پاه(دوم سموئیل 3:7) داشت. کتاب مقدس از همسران و سُریّه‌های دیگر او ذکری نمی‌کند، هرچند هشت فرزندی را که داشت فهرست می‌کند (اول تواریخ 8:33، اول سموئیل 14:49، دوم سموئیل 2:28). بنابراین، به احتمال زیاد شائول چندین همسر و سُریّه داشته است.

اینکه داوود همسران شائول را به دست آورد، در آن زمان رایج بوده است. فرهنگ‌های شرق نزدیک باستان به زنان حقوق چندانی (یا اصلاً هیچ حقی) نمی‌دادند. جنگجویان اغلب پس از مرگ یا شکست مردان، زنان آن‌ها را تصاحب می‌کردند. به عنوان مثال، پس از مرگ شائول، ابِینِر، سردار او، ریزپاه را تصاحب کرد (دوم سموئیل 3:7). همانطور که در بحث درباره ابشالوم خواهیم دید، این کار بعداً به ضرر داوود تمام شد.

اینکه آیا داوود با همه همسران شائول رابطه داشته است یا نه، مشخص نیست. شریعت خدا ازدواج با یک زن و مادرش را ممنوع می‌کرد (لاویان 20:14)، و اولین همسر او، میکال، دختر شائول بود. بنابراین، او احتمالاً با مادر میکال، اگر زنده بود، ازدواج نکرد. از آنجایی که فرهنگ داوود زنان را مانند اموال تلقی می‌کرد و کسی موظف به مراقبت از بیوه زنان نبود، به احتمال زیاد مادر میکال را به خانواده‌اش بازگرداند یا برای خوشحال کردن میکال او را در کاخ خود نگه داشت.

فرهنگ‌های شرق نزدیک باستان شاید به جنگجویان اجازه می‌دادند تا زنان مردان دیگر را تصاحب کنند، اما این لزوماً به معنای ارزش داشتن آن زنان نبود. در آن زمان، مفهوم «حُرمت» (و رسوایی) اهمیت زیادی داشت و شائول پادشاه باحُرمتی نبود. او به خاطر نافرمانی از خدا، سلطنت خود را از دست داد (اول سموئیل 15:22-23). شاید به همین دلیل است که اول تواریخ 3 تبارنامه پادشاهان اسرائیل را با داوود آغاز می‌کند و سپس پنج فصل بعد به تبارنامه شائول می‌پردازد.

بنابراین، حتی پس از مرگ شائول، همسران او به احتمال زیاد از جایگاه اجتماعی پایینی برخوردار بودند. شاید داوود با آن‌ها ازدواج کرده باشد و پسران داوود مشروع بوده باشند، اما فرهنگ آن‌ها احتمالاً آن‌ها را به عنوان “کالاهای آلوده” می‌دیدند. بنابراین، عجیب نخواهد بود اگر نویسندگان اول تواریخ 3 نام آن‌ها را حذف کرده باشند، در حالی که نام پسرانشان را ذکر کرده‌اند.

پسران داوود چه کسانی بودند؟

کتاب مقدس به طور دقیق به سرنوشت همه پسران داوود نمی‌پردازد. با این حال، چند پسر در داستان‌های بعدی کتاب مقدس ظاهر می‌شوند.

امّنون: او نسبت به خواهر ناتنی خود، تامار، احساساتی پیدا کرد. در حالی که به نظر می‌رسد خدا نسبت به ازدواج‌های بین خواهر و برادر در نسل‌های قبلی مانند ابراهیم و سارا اغماض کرده است (یا حداقل به طور مستقیم آنها را مجازات نکرده است)، اما صراحتاً رابطه جنسی بین خواهر و برادر یا خواهر و برادر ناتنی را در لاویان 20:17 ممنوع کرده است.

امّنون نه تنها می‌خواست این قانون را زیر پا بگذارد، بلکه به نظر می‌رسد احساسات او صرفاً شهوت بوده است. او از شدت شهوت مریض شد (دوم سموئیل 13: 2)، راهی برای همبستر شدن با تامار طراحی کرد و اهمیتی به رضایت او نداد (دوم سموئیل 13: 5-14). بعداً، او از تامار متنفر شد و او را از اتاقش بیرون انداخت (دوم سموئیل 13: 15).

ابشالوم: برادر تامار، اندکی پس از وقوع حادثه، از تجاوز امّنون به تامار مطلع شد (دوم سموئیل 13: 20-22). او ترتیب قتل امّنون را داد (دوم سموئیل 13: 23-29). سال‌ها بعد، او علیه داوود توطئه کرد (دوم سموئیل 16). پس از فرار داوود از اورشلیم، ابشالوم با برخی از سُریّه‌های داوود همبستر شد (دوم سموئیل 16: 15-22). این کار، همانند تصاحب همسران شائول توسط داوود، یک حرکت قدرت‌طلبانه بود: اعلام می‌کرد که جای پدرش را می‌گیرد. کودتای ابشالوم شکست خورد و یواب، فرمانده داوود، با سرپیچی از دستورات او، ابشالوم را کشت (دوم سموئیل 18).

ادونیا: در شورش ابشالوم شرکت نکرد، اما بعداً توطئه‌ای پنهانی‌تر به راه انداخت. هنگامی که داوود بسیار پیر بود و اسرائیلیان در اندیشه مرگ او بودند، یواب با ابیاتار کاهن اعظم همکاری کرد تا ادونیا را بر تخت سلطنت بنشاند (اول پادشاهان 1: 5-52). بتشبع داوود را از آنچه می‌گذشت آگاه کرد و او به سرعت سلیمان را به عنوان وارث خود معرفی کرد.

ادونیا تقاضای بخشش کرد، اما سلیمان سال‌ها بعد او را اعدام کرد. ادونیا درخواست کرد تا با ابیشگ شونممی ازدواج کند، زنی که از داوود پرستاری می‌کرد و به دلیل کهولت داوود، در تخت او می‌خوابید. سلیمان استنباط کرد که ادونیا در تلاش است یکی از «زنان» پدرش را تصاحب کند، که این کار، اقتدار سلیمان را به چالش می‌کشید.

سلیمان: یکی از مشهور ترین پسران داوود سلیمان بود. با وجود اینکه یکی از پسران کوچکتر بود، پادشاه شد. او پس از پادشاه شدن، از خدا حکمت درخواست کرد و هم حکمت و هم ثروت به دست آورد (اول پادشاهان 3: 13). سلیمان سلطنت خود را وقف تحقق بخشیدن به رویای پدرش برای ساخت معبد برای خدا کرد (اول پادشاهان 6) و دوران او اغلب عصر طلایی اسرائیل به شمار می‌رود.

متأسفانه، سلیمان همچنین زنان زیادی اختیار کرد – 700 همسر و 300 سُریّه (اول پادشاهان 11: 3). خدا او را به خاطر ازدواج با این همه زن خارجی که پرستش بت‌ها را به اسرائیل وارد کردند، مجازات کرد (اول پادشاهان 11: 9-13). در نتیجه، یک نسل بعد، اسرائیل از هم پاشید و به دو پادشاهی تقسیم شد.

از پسران داوود چه می آموزیم؟

پسران داوود، درست مانند ایمانشان، زندگی‌های پیچیده و اغلب خونینی داشتند که سرشار از اشتباهات و افتخارات بود. این بدان معناست که ما می‌توانیم چیزهای زیادی از زندگی آنها بیاموزیم. در اینجا به برخی از واضح‌ترین درس‌ها اشاره می‌کنیم:

داشتن زنان بیشتر، رضایت به دنبال نخواهد داشت.
دانشمندان در مورد اینکه چرا داوود زنان زیادی داشت بحث می‌کنند. شاید او در زمان فرار از دست شائول، با برخی از آنها برای به دست آوردن کمک از قبیله‌هایشان ازدواج کرد. به نظر می‌رسد برخی دیگر از ازدواج‌های او نوعی قدرت‌نمایی بوده‌اند (به دست آوردن تخت سلطنت شائول، تصاحب زنان شائول). حداقل در یک مورد، او به خاطر شهوت ازدواج کرد – و این واقعیت که او خواهان بتشبع بود، نه یکی از شش همسری که قبلاً داشت، نشان می‌دهد که داوود از آنچه داشت راضی نبود.

تد رابرتز حتی پیشنهاد می‌کند که این اعمال ممکن است به معنای مبارزه داوود با اعتیاد جنسی باشد. او قطعاً زنان زیادی می‌خواست و بر اساس شهوت خود عمل می‌کرد. سلیمان این مشکل را به شکل جدی‌تری داشت. رابطه جنسی بیشتر با زنان بیشتر به رضایت بیشتر منجر نمی‌شود.

بی‌تحرکی تنها مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند.
داوود مردی به دلخواه خدا بود، اما در توبیخ کردن پسرانش با مشکل مواجه می‌شد. او وقتی آمنون به تامار تجاوز کرد خشمگین شد، اما هیچ اقدامی در مورد آن انجام نداد (دوم سموئیل ۱۳: ۲۱-۲۲). او تا حدودی می‌دانست که آدونیا قصد پادشاه شدن دارد، اما در این مورد هم چیزی نگفت (اول پادشاهان ۱: ۶). گاهی اوقات دلیل بی‌تحرکی داوود واضح است. او در تنبیه آدونیا با مشکل مواجه بود، زیرا ابشالوم را از دست داده بود و آدونیا «بعد از ابشالوم متولد شده بود» (اول پادشاهان ۱: ۱۷). اما در موارد دیگر، دلیل آن مشخص نیست.

شاید به این خاطر بود که آمنون پسر بزرگ و وارث آشکار بود، یا شاید توبیخ گناهان جنسی آمنون به معنای بررسی انتخاب‌های جنسی خود او بود. هر دلیلی که داشت، داوود پدری منفعل بود و این موضوع تنها بعدها باعث درد بیشتری شد.

با زنان نباید مانند غنایم جنگی رفتار شود.
یکی از موضوعات تکراری در مورد پسران داوود این است که آنها زنان را نه تنها برای برقراری رابطه جنسی، بلکه به عنوان اهرم فشاری علیه رقبای مرد به دست می‌آوردند. میکال داوود را دوست داشت، اما مشخص نیست که آیا داوود هم او را دوست داشت (اول سموئیل ۱۸: ۲۰). او زمانی تصمیم به ازدواج با او گرفت که شائول او را به چالش کشید که برای داماد شاه شدن باید چند فلسطینی را بکشد (اول سموئیل ۱۸: ۲۰-۳۰).

به نظر می‌رسد انتخاب داوود تحت تأثیر خونریزی و احساس به خطر افتادن مردانگی‌اش بوده است – آیا او به اندازه کافی مرد بود که بازی شائول را انجام دهد؟ تصاحب همسران شائول نیز نوعی قدرت‌نمایی بود – جایگزینی شائول بر تخت سلطنت و همبستر او شدن.ابشالوم و آدونیا نیز قدرت‌نمایی‌های مشابهی انجام دادند – ابشالوم با همبستر شدن با سُریّه‌های داوود، و آدونیا با تلاش برای تصاحب زنی که به عنوان سُریّه داوود شناخته می‌شد. در حالی که این نگرش نسبت به زنان در آن زمان عادی بود، به هیچ نتیجه خوبی منجر نمی‌شد.

داوود و میکال از هم دور شدند. پس از بازگشت داوود، زنانی که ابشالوم با آنها همبستر شده بود، مانند بیوه‌زنانی رفتار می‌شدند که دیگر هرگز دیده نشدند (دوم سموئیل ۲۰: ۳). کتاب مقدس شاید به صراحت نشان ندهد که خدا پسران داوود و خود او را به خاطر رفتارشان با زنان سرزنش کرده است، اما نتایج آن (برای زنان و برای مردان) کاملاً آشکار است.

چندهمسری به نتیجه خوبی نمی‌رسد.
خداوند سلیمان را به خاطر داشتن همسران زیاد سرزنش کرد اما داوود را نه. شاید دلیل این باشد که سلیمان آشکارترین بخش از قانون را زیر پا گذاشته بود: ازدواج با زنان سرزمین‌های دیگر. سرزمین اسرائیل قرار بود با همسایگانش متفاوت باشد و به طور کامل از بت‌پرستی دست بکشد. کارهای سلیمان، یعنی پرستش بت‌ها که شامل کارهایی وحشتناک مثل قربانی کردن کودکان و روسپی‌گری برای بت‌ها می‌شد، مستقیماً وارد اسرائیل کرد. شاید داوود از گناه پسرش اجتناب کرد، چون فقط با زنان سامی ازدواج کرد و هرگز با بت‌ها کاری نداشت.

با این حال، این باعث نمی‌شود که چندهمسری او کار درستی باشد. این کار باعث ایجاد مشکلاتی شد – پسرانی که به خواهرهای ناتنی خود علاقه‌مند بودند و با برادران ناتنی خود برای به دست آوردن قدرت درگیر می‌شدند. مانند شخصیت‌های دیگری در کتاب مقدس که چند همسر داشتند، داوود به سختی آموخت که تنها یک الگو برای ازدواج وجود دارد.