جمعه نیکو، که جمعه قبل از عید پاک است، روز یادبود مسیحیان برای مصلوب شدن و مرگ عیسی مسیح در کالواری است. این عید مسیحی همچنین با نام های جمعه مقدس، جمعه بزرگ، جمعه بزرگ و مقدس و جمعه سیاه شناخته می شود.
برای مسیحیان، جمعه نیک به این دلیل که مهمترین آخر هفته تاریخ جهان را جشن می گیرد، روز مهمی از سال است. از زمانی که عیسی مسیح مرد و دوباره زنده شد، مسیحیان اعلام کرده اند که صلیب و رستاخیز عیسی نقطه عطفی سرنوشت ساز برای کل آفرینش است. پولس رسول در رساله اول قرنتیان فصل 15 آیه 3 این واقعه را «مهمترین چیز» می داند که عیسی برای گناهان ما مرد، به خاک سپرده شد و طبق وعده خدا در کتاب مقدس، در روز سوم از مردگان زنده شد.
(1 قرنتیان 15: 3-4) «زیرا آنچه را دریافت کردم، به شما منتقل کردم، همانطور که از اولین اهمیت است؛ اینکه مسیح برای گناهان ما طبق کتاب مقدس مرد، که او را دفن کردند، که او در روز سوم طبق کتاب مقدس برخاست.»
در روز جمعه نیک، ما به یاد می آوریم که عیسی مسیح با میل خود و به عنوان قربانی نهایی برای گناهان ما بر روی صلیب عذاب کشید و جان باخت (1 یوحنا 1: 10). به دنبال آن عید پاک، جشن باشکوه روزی است که عیسی مسیح از مردگان زنده شد، پیروزی او بر گناه و مرگ را اعلام کرد و به رستاخیز آینده برای همه کسانی که ایمان به او دارند، اشاره می کند (رومیان 6: 5).
فرست محتوا
چرا به آن “جمعه نیکو” می گویند؟
با وجود این، چرا به جای “جمعه بد” یا چیزی شبیه آن، روز مرگ عیسی مسیح را “جمعه نیک” می نامیم؟ برخی از سنت های مسیحی چنین رویکردی دارند: برای مثال، در زبان آلمانی، این روز Karfreitag یا “جمعه غم انگیز” نامیده می شود. در انگلیسی، ریشه اصطلاح “نیک” مورد بحث است: برخی بر این باورند که از یک نام قدیمی تر، “جمعه خدا” (God’s Friday) تکامل یافته است.
صرف نظر از ریشه، نام “جمعه نیک” کاملاً مناسب است زیرا رنج و مرگ عیسی، به هر اندازه هم که وحشتناک بود، نقطه اوج چشمگیر نقشه خدا برای نجات مردم او از گناهانشان بود.
برای اینکه بشارت خوش بتواند برای ما معنا داشته باشد، ابتدا باید خبر بدِ وضعیت خودمان را به عنوان انسان های گناهکار تحت محکومیت درک کنیم. بشارت خوش نجات تنها زمانی معنا پیدا می کند که ببینیم چگونه اسیر شده بودیم. به عبارت دیگر، درک و تمایز بین شریعت و بشارت خوش در کتاب مقدس ضروری است. ما ابتدا به شریعت نیاز داریم تا به ما نشان دهد وضعیت ما چقدر ناامیدکننده است؛ سپس، بشارت فیض عیسی مسیح برای ما آرامش و نجات به ارمغان می آورد.
به همین ترتیب، “جمعه نیک” به این دلیل “نیک” است که به همان اندازه که آن روز وحشتناک بود، باید اتفاق می افتاد تا ما “شادی عید پاک” را دریافت کنیم. خشم خدا علیه گناه باید بر عیسی، جانشین قربانی کامل، ریخته می شد تا بخشش و نجات بر ملت ها سرازیر شود. بدون آن روز وحشتناک رنج، اندوه و خون بر صليب، خدا نمی توانست هم عادل و هم “بخشاینده” کسانی باشد که به عیسی ایمان دارند (رومیان 3: 26). به طور متناقضی، روزی که به نظر می رسید بزرگترین پیروزی شر است، در واقع ضربه مهلک در نقشه شگفت انگیز خدا برای نجات جهان از بردگی بود.
صليب جایی است که ما همگرایی رنج بزرگ و بخشش خدا را می بینیم. مزامیر 85: 10 از روزی می سراید که «راستی و صلح» یکدیگر را «می بوسند». صليب عیسی جایی است که این اتفاق افتاد، جایی که مطالبات خدا، عدالت او، با رحمت او همزمان شد. ما بخشش الهی، رحمت و آرامش را دریافت می کنیم زیرا عیسی با میل و رغبت مجازات الهی ما را که ناشی از عدالت خدا در برابر گناه است، بر عهده گرفت. «به خاطر شادی‌ای که پیش روی او نهاده شده بود» (عبرانیان ۱۲: ۲). عیسی در روز جمعه نیک بر صليب تحمل کرد، با علم به اینکه این منجر به رستاخیز او، نجات ما و آغاز سلطنت عدالت و صلح خدا می شود.
چه زمانی جمعه نیکو است؟
در سال ۲۰۲۴، جمعه نیک، جمعه ۲۹ مارس خواهد بود.
جمعه نیک همیشه جمعه درست قبل از عید پاک است. جمعه نیک به عنوان بخشی از هفته مقدس، پنج روز پس از تعطیلات مسیحی “یکشنبه نخل” است که ورود پیروزمندانه مسیح به اورشلیم را گرامی می دارد.
درباره تاریخ های آینده جمعه نیک و جدول زمانی هفته مقدس بیشتر بخوانید.
جمعه نیکو در کتاب مقدس
پیشگویی درباره جمعه نیک: “لیکن او برای عصیان های ما مجروح شد، و برای گناهان ما شکسته گردید. تأدیب سلامتی ما بر او بود، و به سبب زخمهای او، ما شفا یافتیم.” (اشعیا 53:5)
رویدادهای جمعه نیک در هر چهار انجیل عهد جدید نقل شده است. طبق اناجيل، عیسی پس از شام آخر با شاگردانش در باغ جتسیمانی دستگیر شد. او سپس در حضور پونتیوس پیلاطوس محاکمه شد.
“پس گروهی از سربازان، با سردسته ی خود و نگهبانان یهودی، عیسی را گرفتند. او را بستند و نخست نزد حنانه بردند که پدرزن قافا، کاهن اعظم آن سال بود. قافا همان کسی بود که به رهبران یهود گفته بود: «برای شما بهتر است که یک نفر برای مردم بمیرد تا اینکه همه ی قوم هلاک شوند.»” (یوحنا ۱۸: ۱۲-۱۴)
