قطعا بعد از عیسی مسیح، حضرت موسی یکی از شناخته‌شده‌ترین شخصیت‌های کتاب مقدس است. بیایید به ۱۰ از وقایع در مورد درباره موسی نگاهی بیندازیم – اینکه او در کتاب مقدس چه کسی بود و جزئیاتی در مورد زندگی او.
حضرت موسی فرمودند: «خداوند متعال پیامبری مانند مرا از میان برادرانتان برای شما برمی‌خیزاند. به هر آنچه او به شما میگوید گوش فرا دهید.» (اعمال رسولان 3:22)
به غیر از عیسی مسیح، موسی شاید شناخته‌شده‌ترین شخصیت کتاب مقدس باشد. موسی شخصیتی کلیدی در مسیحیت است که به خاطر نقشش به عنوان پیامبر، قانون‌گذار و رهبر در کتاب مقدس شناخته می‌شود. زندگی او که با ملاقات‌های الهی و معجزات رقم خورده، سؤالات زیادی را در میان مسیحیان در مورد رابطه‌اش با خدا و اهمیت او در پیش‌زمینه‌سازی برای مسیح، مطرح می‌کند. این مقاله به دنبال بررسی این سؤالات و روشن کردن تأثیر موسی بر ایمان و آموزه‌های مسیحی است.
فرست محتوا
حضرت موسی
بیایید به ده نکته درباره حضرت موسی بپردازیم: او چه کسی بود و جزئیاتی از زندگی ایشان در کتاب مقدس.
آیا حضرت موسی عبری بود؟
بله، حضرت موسی عبری بود. ایشان از پدر و مادری به نام‌های یوکابد و عمران، هر دو از قبیله لاوی، متولد شدند، زمانی که بنی‌اسرائیل به عنوان برده در مصر زندگی می‌کردند. ایشان کوچک‌ترین فرزند از سه فرزند بود و دو خواهر و برادر به نام‌های مریم و هارون داشت. حضرت موسی به عنوان یک اسرائیلی شناخته می‌شود.
بیشتر بخوانید : هابیل در کتاب مقدس چه نقشی داشت و چرا برادرش او را کشت؟
حضرت موسی چه زمانی به دنیا آمد؟
اگرچه تاریخ دقیق تولد حضرت موسی مشخص نیست، اما بر اساس باورها، ایشان احتمالا در قرن 14 یا 13 پیش از میلاد مسیح متولد شده‌اند. برخی بر اساس تفسیرهای مختلف از تورات، تاریخ تولد ایشان را 1393 پیش از میلاد مسیح در نظر می‌گیرند. در آن زمان، فرعون از جمعیت زیاد بنی‌اسرائیل که برده او بودند، هراس داشت و دستور قتل تمام نوزادان پسر آنها را صادر کرد. اما مادر حضرت موسی برای نجات فرزند خود اقدام کرد. «او دید که کودکی زیبا دارد، پس او را سه ماه پنهان کرد.» (خروج 2:2)
زمانی که دیگر نمی‌توانست او را پنهان کند، زن سبد کوچکی ساخت، او را در آن گذاشت و نوزاد موسی را در نیزارهای کنار رود نیل پنهان کرد. او مدت زیادی در آنجا نماند و توسط دختر فرعون نجات یافت. دختر فرعون که نمی‌توانست به او شیر بدهد، یک زن عبری را برای این کار استخدام کرد. اتفاقاً این زن، مادر موسی بود.
پس از از شیر گرفتن حضرت موسی، دختر فرعون او را در کاخ و در میان تمام تجملات مصر بزرگ کرد.
آیا موسی یک قتل انجام داد؟
بله، طبق کتاب مقدس، موسی مرتکب قتل شد. او که در کاخ فرعون بزرگ شده بود، از هویت عبری خود آگاه بود. کتاب خروج فصل ۲ آیه ۱۲ میگوید: «موسی این را دید و چون کسی را در آن نزدیکی نمی‌دید، مصری را زد و او را در شن پنهان کرد.»
این پنهانکاری چندان ماهرانه‌ای هم نبود، چرا که روز بعد یک برده عبری او را لو داد. «روز دیگر بیرون رفت و دو عبری را دید که با هم مشاجره می‌کنند. از آن که ظلم می‌کرد پرسید: «چرا برادر عبریت را می‌زنی؟» آن مرد گفت: «کی تو را بر ما رئیس و داور گماشته است؟ آیا می‌خواهی مرا بکشی، همان‌طور که آن مصری را کشتی؟» موسی ترسید و با خود اندیشید: «این کار من حتماً فاش شده است.» (خروج ۲: ۱۳-۱۴)
بوته سوزان چه بود و چه معنایی برای حضرت موسی داشت؟
در خروج فصل ۳ آیات ۱ تا ۶، به پدیده‌ای معجزه‌آسا برمی‌خوریم که در آن، موسی با بوته‌ای در حال سوختن مواجه می‌شود، اما این بوته طعمه آتش نمی‌شود. این اتفاق در زمانی رخ می‌دهد که موسی در حال چراندن گوسفندان یِترو، پدرزن خود، در نزدیکی کوه حُوِرِب (همچنین شناخته‌شده به کوه سینا) است.
هنگامی که موسی به بوته‌ی سوزان نزدیک می‌شود، خداوند از درون آن با او سخن میگوید و به او دستور می‌دهد که کفش‌های خود را درآورد، زیرا زمینی که روی آن ایستاده است مقدس است. سپس خداوند خود را به موسی معرفی می‌کند و مأموریتی به او می‌سپارد تا به مصر بازگردد و بنی‌اسرائیل را از بردگی نجات داده و به سرزمین موعود هدایت کند.
بوته‌ی سوزان لحظه‌ای حیاتی در زندگی موسی بود و برای او معنایی عمیق داشت. این واقعه نشان‌دهنده‌ی اولین دیدار مستقیم موسی با خداوند بود. بوته‌ی سوزان تجلی حضور خداوند به شمار می‌رفت و نقطه‌ی عطفی در زندگی موسی محسوب می‌شد که او را در مسیر رهبری و پیامبری قرار داد.
ده بلای حضرت موسی بر مصر
طبق آنچه در کتاب خروج تورات آمده است، ده بلای مصر مجموعه‌ای از مصیبت‌ها بودند که خداوند بر سرزمین مصر نازل کرد تا فرعون را برای آزادی قوم بنی‌اسرائیل از بردگی مجاب کند. این بلاها عبارتند از:
تبدیل آب به خون (خروج ۷: ۱۴-۲۵): رود نیل و تمام منابع آب در مصر به خون تبدیل شدند، ماهی‌ها مردند و آب آشامیدنی از بین رفت.
قورباغه‌ها (خروج ۸: ۱-۱۵): هجوم گسترده‌ای از قورباغه‌ها از رودخانه‌ها و آبراه‌ها پدیدار شد و سرزمین را پوشاند و وارد خانه‌ها و ساختمان‌ها شد.
شپش یا پشه (خروج ۸: ۱۶-۱۹): غبار زمین به شپش یا پشه تبدیل شد و مردم و حیوانات را با گزیدگی و آزار اذیت کرد.
مگس‌ها (خروج ۸: ۲۰-۳۲): دسته‌های عظیمی از مگس‌ها به خانه‌ها و سرزمین‌های مصری هجوم آوردند و باعث ناراحتی و بیماری گسترده شدند.
مرض در میان حیوانات (خروج ۹: ۱-۷): بیماری سختی دام‌های مصری از جمله اسب، الاغ، شتر، گاو، گوسفند و بز را درگیر کرد و تعداد زیادی از حیوانات را از بین برد.
دمل‌ها (خروج ۹: ۸-۱۲): دمل‌های دردناک و زخم‌هایی بر بدن انسان‌ها و حیوانات در سراسر مصر ظاهر شد.
تگرگ (خروج ۹: ۱۳-۳۵): تگرگ‌باری مهیب همراه با رعد و برق، موجب نابودی محصولات و اموال و جان باختن انسان‌ها و حیوانات در مزارع شد.
ملخ‌ها (خروج ۱۰: ۱-۲۰): انبوهی عظیم از ملخ‌ها تمام سرزمین را پوشاند و هرگونه گیاهی و محصول باقیمانده را بلعید و منجر به قحطی شدید شد.
ظلمت (خروج ۱۰: ۲۱-۲۹): تاریکی مطلقی به مدت سه روز تمام مصر را فرا گرفت و دیدن و حرکت کردن را غیرممکن ساخت.
مرگ فرزندان نخست‌زاده (خروج ۱۱: ۱-۱۰، ۱۲: ۲۹-۳۰): آخرین بلا، مرگ ناگهانی تمام فرزندان و نوزادان اول در خانه‌های مصری بود. تنها فرزندان اول اسرائیلیانی که به دستور خدا بر درگاه‌های خود خون بره می‌مالیدند، از این بلا در امان ماندند.
کارهای مهم موسی
خدا برای غلبه بر ترس موسی، برادرش هارون را به یاری او فرستاد و به هر دوی آنها وعده کمک داد. موسی با شجاعت این مسئولیت را پذیرفت. او با گذراندن ماجرای طولانی ده بلا و مقابله با فرعون، بنی‌اسرائیل را از مصر رهنمون شد. هنگامی که بنی‌اسرائیل پس از آزادی از مصر، خود را میان فرعون پشیمان و دریای سرخ گرفتار دیدند، موسی به آنها گفت: «نترسید، محکم بایستید و رهایی‌ای را که خداوند امروز برای شما به ارمغان می‌آورد، به تماشا بنشینید.» (خروج ۱۴: ۱۳)
او همچنین پیشگویی کرد: «مصریانی را که امروز می‌بینید، دیگر هرگز نخواهید دید…» (خروج ۱۴: ۱۳) و حق با او بود. موسی با نیروی خداوند، آنها را از میان دریای شکافته‌شده‌ی سرخ، روی زمین خشک عبور داد. این، تنها آغاز رهبری شجاعانه‌ی موسی بود.
مرگ حضرت موسی چه زمانی و چگونه رخ داد؟
بر اساس روایات، خداوند تا آخرین لحظات عمر همراه موسی بود و او را به طور مخفیانه دفن کرد. حضرت موسی در سن 120 سالگی درگذشت و در زمان مرگ کاملا سالم بود: «چشمانش کم‌سو نشده بود و قوت او از میان نرفته بود» (تورات، تثنیه ۳۴:۷). قوم بنی‌اسرائیل سی روز برای او عزاداری کردند تا اینکه خداوند به این عزاداری پایان داد و یوشع را به عنوان جانشین او معرفی کرد.
«و موسی، بنده خداوند، در آنجا در سرزمین موآب، همان‌طور که خداوند گفته بود، مرد. او موسی را در موآب، در دره مقابل بیت‌پعور دفن کرد؛ اما تا به امروز، هیچ‌کس نمی‌داند که قبر او کجاست» (تورات، تثنیه ۳۴: ۵-۶).
درباره محل دفن حضرت موسی گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد. برخی بر این باورند که خداوند به طور مخفیانه پیکر او را دفن کرد تا بنی‌اسرائیل به زیارت قبر او نرفته و آن را به عنوان بت پرستش نکنند. شاید این دلیل درستی باشد، یا شاید هم خداوند به عنوان دوست خود، او را به خاک سپرد. تنها خداوند حقیقت را می‌داند.
چرا عیسی مسیح خود را با مار صحرای موسی مقایسه می‌کند؟
نوشته‌ی استفان دیوی
«و همان‌طور که موسی در بیابان، مار را برافراشت، باید که پسر انسان نیز برافراشته شود، تا هر که ایمان آورد، در او حیات جاودان داشته باشد.» (یوحنا ۳: ۱۴-۱۵)
این آیات ما را به یکی از عجیب‌ترین داستان‌های عهد عتیق ارجاع می‌دهد. در کتاب اعداد، بنی‌اسرائیل را در حال عصیان علیه خدا می‌بینیم. خدا برای تنبیه، مری‌های سمی کشنده‌ای به میان آنها فرستاد. مردم برای رحمت فریاد زدند و خداوند به موسی دستور داد تا یک مار برنجی بسازد، آن را بر چوبی برافراشته کند و در میان اردوگاه قرار دهد. هر کس که به مار نگاه می‌کرد، شفا می‌یافت. به همین سادگی.
چرا خداوند به آنها دستور نداد دارویی بسازند؟ چرا نگفت برای شفا کار کنند؟ این کار آنها را مشغول می‌کرد و غریزه طبیعی انسان برای تلاش در جهت درمان خود را ارضا می‌کرد. حقیقت این است که به آنها گفته نشد دارویی انسانی بسازند، چرا که هیچ داروی انسانی برای گناه وجود ندارد. جز رحمت خدا، هیچ راهی برای نجات آنها نبود.
آن واقعه در تاریخ اسرائیل، پیش‌نگاری از عیسی مسیح بر روی صلیب بود که او گناه را برای ما به دوش کشید. نجات، شفای روحانی و تولد دوباره، تنها با ایمان به او و نگاه کردن به او به دست می‌آید.
دوست من، شما می‌توانید به یک انجمن، کلیسا بپیوندید، تعهدنامه امضا کنید، در کلاس‌های کتاب مقدس شرکت کنید، پول اهدا کنید، غسل تعمید بگیرید… و در نهایت بدون داشتن ایمان به خدا بمیرید. ما توسط گناه گزیده شده‌ایم و این یک زخم مهلک است. آیا امیدی وجود دارد؟
نگاه کنید – روی یک تیر چوبی، بر صلیب، نجات‌دهنده در حال مرگ است. او از آسمان فرود آمد تا بتواند بر روی صلیب برافراشته شود.
متنی که ارائه کردیم از کتاب “تولد دوباره – بیانیه (یوحنا 3: 1-15)” نوشته ی “وزارت حکمت برای قلب” استفاده شده است.
